Grabowski Paweł z Konopnicy (1759 – w lub po 1812), generał, syn Jana Jerzego i Anny Gruszczyńskiej. Z bratem swoim Stefanem wstąpił do korpusu kadetów w r. 1771, tu kolegował z Jakubem Jasińskim, wystąpił w r. 1775. Jako kapitan 5. pułku piechoty był w r. 1781 członkiem loży Dobry Pasterz z godnością mistrza Obrzędów. W r. 1784 posiadał starostwo wołkowyskie i rangę generała inspektora wojska litewskiego; był posłem wołkowyskim na sejm t. r. Ponownie wybrany na Sejm Czteroletni jako poseł wołkowyski – przemawiał w sprawie przyspieszenia aukcji wojska. Członek deputacji indagacyjnej w sprawie buntów w r. 1789, deputacji do poprawienia regulaminu wojskowego w r. 1791, przemawiał jako dysydent w sprawie prawosławia i uczestniczył w kongregacji pińskiej, członek deputacji do obmyślenia sposobów pokrycia deficytu, członek Tow. Przyjaciół Konstytucji 3 Maja. Za udział w kampanii litewskiej r. 1792 otrzymał medal wojskowy. Uczestnik sprzysiężenia r. 1794, 16 V awansował na gen. lejtnanta, przeznaczony na następcę Franciszka Sapiehy w dowodzeniu samodzielną dywizją wojska litewskiego. Delegacja wileńska wysłana do Kościuszki w czerwcu domagała się m. in. «aby kolumna Pawła Grabowskiego, teraz nieczynna i zawsze uchodząca», została przeznaczona do obrony Litwy i Wilna. Brał udział w nieszczęśliwej bitwie pod Sołami. W lipcu dowodził w Woronowie częścią wojsk. Do 30 lipca był w Korpusie gen. Chlewińskiego, który w tym dniu połączył swe siły z korpusem gen. K. Sierakowskiego. G. objął dywizję dopiero 5 VIII, podporządkowany gen. mjrowi Sierakowskiemu. Jego samodzielne dowodzenie na Polesiu w pierwszej połowie sierpnia nie było uwieńczone powodzeniem. Po upadku Wilna G. ściągnął swoje oddziały do Grodna. W okresie przygotowań do wyprawy na Suworowa Kościuszko podporządkował dywizję G-ego znów młodszemu rangą gen. Meyenowi, «bo G. nadto, widzę, wzwyczaił się w skwapliwe rejterady». W dalszym odwrocie wojsk litewskich dotarł na Pragę i, jak błędnie podawano, miał polec w czasie jej szturmu 4 XI. Według informacji króla 8 III 1795 r. złożył przysięgę wierności na ręce Repnina. Dn. 20 X 1812 nadesłał akces do Konfederacji Król. Pol.

Boniecki; – Dembiński B., Stanisław August i ks. J. Poniatowski, Lw. 1904; Korzon, Wewnętrzne dzieje; Małachowski-Łempicki S., Wykaz polskich lóż, Kr. 1929 s. 254; Mościcki H., Dzieje porozbiorowe Litwy i Rusi, Wil.; tenże, Gen. Jasiński i powstanie kościuszkowskie, W. 1917; Sakowicz E., Kościół prawosławny w Polsce w epoce Sejmu Wielkiego, W. 1935; Skałkowski A., Tow. Przyjaciół Konstytucji, Kórnik 1930; Smoleński W., Ostatni rok Sejmu Wielkiego, Kr. 1897; Wolański A., Wojna polsko-rosyjska 1792, P. 1920 II; Żytkowicz L., Litwa i Korona w r. 1794, „Ateneum Wileńskie” T. 12 s. 7–9; – Akty powstania Kościuszki, III; Dziennik Konfederacji Królestwa Polskiego, W. 1812 s. 302; Listy Kościuszki do jen. Mokronowskiego, Lw. 1877 s. 120.

Stanisław Herbst